Theresia van der Pant

In 1975 vond de bizon de weg naar het atelier van Theresia van der Pant (1924-2013). Dat kwam door een ontmoeting met het dier tijdens een winters wandelingetje door Artis. ‘Hij was roestbruin en door het ademen in de vrieskou kwamen er enorme stoomwolken uit zijn neusgaten. Hij stond doodstil en maakte zo’n indruk op me dat hij later, in mijn fantasie, steeds groter werd. Ik heb toen een beeld van een bizon gemaakt en nog een beeld en uiteindelijk groeide het uit tot kuddes van kleine bizons. Ik was geïntrigeerd door dat kolossale lijf op die ranke poten. En het wonderbaarlijke is; als je hem van opzij ziet is het één bonk kracht met die hoge rug en sterke kop, maar van achteren gezien is het lichaam juist heel tenger. Plastisch gezien gaf me dat veel mogelijkheden. Ik maakte één bizon in brons, de andere in terracotta omdat de kleur van brons toch niet de goede uitstraling had.’

Van der Pant vervaardigde in ruim tien jaar 14 bizons. De natuur bood haar als gewoonlijk een vertrouwd vertrekpunt voor de eerste versies: goeie anatomische verhoudingen, uitwerking van hoorns en staart en rulle plekken ter verbeelding van de harige vacht. Van der Pant benaderde de bizon wel als een ‘hakker’, met aandacht voor de grote vorm en de bewerking van de huid. De contouren bleven strak, maar de huidafwerking was levendig door glad af te wisselen met reliëf. Bij het patineren zette zij dit contrast extra aan met kleur. Over tijd maakte Van der Pant de zware kop, hoge schouderbult en bonte vacht steeds robuuster ten aanzien van het dunne en kale achterstel. De voorpoten verdwenen haast geheel in laaghangend pels. Bij een liggende bizon waren de almaar korter wordende poten helemaal niet meer zichtbaar.

Tot slot experimenteerde Van der Pant met de context van het dier. Bizons bewegen zich in kuddes door het landschap. Aan dat idee gaf zij gestalte door beelden bij elkaar te plaatsen. Ze zette er eerst twee bijeen en vervolgens een kudde van zeven.